فناوری بلاک چین (Blockchain) و کاربردهای آن
اگر اخبار تکنولوژی را دنبال می کنید یا از علاقه مندان به حوزه ارزهای دیجیتال هستید، حتما بارها نام بلاک چین (Blockchain) را شنیده اید. با ما همراه باشید تا کمی بیشتر با این فناوری آشنا شوید.
یک مثال ساده
برای آشنایی با این تکنولوژی، با دوستانتان به یک مسافرت بروید! پس از پایان یک روز گشت و گذار، در ویلا نشسته اید که تصمیم می گیرید یک بازی دست جمعی را انجام دهید. فردا ناهار را مهمان بازنده این بازی خواهید بود. پس شمارش و ثبت امتیازات هر مرحله از بازی برایتان اهمیت خواهد یافت. یک گزینه این خواهد بود که مسئولیت شمارش و ثبت امتیازات را برعهده ی یک نفر بگذارید و کاملا به او اعتماد کنید که در هیچ یک از مراحل شمارش و ثبت، اشتباهی رخ نخواهد داد (متمرکز). گزینه دیگر این است که هر بازیکن برگه ای در دست بگیرد و در پایان هر مرحله از بازی، امتیاز همه ی بازیکنان به صورت عمومی شمارش و توسط همه ی بازیکنان بر روی برگه های خودشان به صورت مجزا ثبت گردد (غیرمتمرکز)
فرض کنید برگه ی تمامی بازیکنان تعداد خطوط یکسانی دارد، یعنی بازیکنان همزمان به پایان برگه می رسند.
ساعاتی از بازی سپری شده، بعد از چند مرحله بازی، تصمیم می گیرید امتیاز نهایی هر بازیکن را محاسبه و میزبان ناهار خود را مشخص کنید!
هر بازیکن چندین برگه در دست دارد که امتیاز تمامی بازیکن ها در تمامی مراحل بازی بر روی آن ثبت شده است. وقتی شمارش نهایی را انجام می دهید دو حالت ایجاد خواهد شد یا همگی امتیازات را درست و یکسان ثبت کرده اید که در این حالت نام یکی از همراهان را به عنوان بازنده اعلام خواهید کرد و یا اختلافی در موارد ثبتی به چشم خواهد خورد. در صورت بروز اختلاف چه خواهید کردید؟ برگه ها را از ابتدا بررسی خواهید کرد تا مشخص شود در کدام مرحله/مراحل از بازی، امتیاز اشتباه ثبت شده است. مثلا در برگه ثبت اطلاعات مرحله پنجم از بازی، اکثریت بازیکنان امتیاز مشابه را ثبت کرده اند و تنها یک نفر ثبت اشتباه داشته است، پس این برگه را مطابق با اطلاعات ثبت شده اکثریت، اصلاح و محاسبه امتیاز نهایی را انجام میدهید.
هش
برای آشنایی با مفهوم هش، تابعی ریاضی را در نظر بگیرید که مقداری را به عنوان ورودی میگیرد و پس از برخی محاسبات ریاضی و اعمال الگوریتم خاص، خروجی یکتایی را ایجاد می کند. هر گونه تغییر در مقدار ورودی، سبب تولید خروجی متفاوت خواهد شد. همچنین این تابع برگشت ناپذیر است یعنی اگر مقدار خروجی را بدانید امکان تولید مقدار ورودی را نخواهید داشت.
حال که با مفهوم هش آشنا شده اید، شاید بهتر باشد برای بازی های بعدی، در پایان ثبت اطلاعات هر برگه، در پایان همان برگه با استفاده از یک الگوریتم مشترک (تابع هش)، محتویات هر برگه را به یک رشته کاراکتری یکتا تبدیل و این رشته را به ابتدای برگه بعدی نیز اضافه کنید، در این حالت نه تنها امکان ثبت اشتباه وجود ندارد (در صورت وجود اختلاف با اکثریت شبکه، اصلاح انجام میگیرد)، همچنین امکان تغییر اطلاعات برگه های قبلی وجود ندارد (هرگونه تغییر در مقادیر ورودی، سبب تولید خروجی متفاوت می شود). با این روش، محاسبه نهایی امتیازات در زمان کوتاه تری انجام خواهد شد.
بازی پایان یافت و شما با نمونه ای از کاربرد تکنولوژی بلاک چین آشنا شدید.
فناوری بلاک چین
به طور کلی بلاک چین یک نوع سیستم/پایگاه داده ثبت اطلاعات و گزارش است.
تفاوت آن با سیستمهای دیگر این است که اطلاعات ذخیره شده روی این نوع سیستم (مثلا امتیاز بازیکنان)، میان همه اعضای شبکه (همه بازیکنان) به اشتراک گذاشته میشوند و با استفاده از رمزنگاری امکان حذف و دستکاری اطلاعات ثبت شده تقریبا غیرممکن است.
بلاک چین (Blockchain) از دو کلمه Block (بلوک) و Chain (زنجیره) ایجاد شده است. این فناوری در حقیقت زنجیرهای از بلوکهاست. فناوری بلاکچین را میتوان شبکهای در نظر گرفت که کارکردی مانند پایگاه داده دارد اما مرکزیت خاصی ندارد و توسط نهاد یا ارگانی کنترل نمیشود (غیرمتمرکز). در بلاک چین، اطلاعات در بلوکها قرار میگیرند و با هم به صورت زنجیرهای مرتبط میشوند. هر بلوک در یک زنجیره به بلوک قبلی خود اشاره میکند و شامل: داده، هش و هش بلوک قبلی خود می باشد.
داده های درون یک بلوک میتوانند شامل مقادیری چون: تراکنشهای مالی، گواهی دیجیتالی، اطلاعات یک شرکت، رای های یک انتخابات یا هر مقدار دیگری باشند.
اطلاعات در بلاک چین رمزنگاری و سپس ذخیره میشوند، که این امر باعث افزایش امنیت اطلاعات میشود.
وقتی یک بلوک ایجاد میشود، با اجرای الگوریتم هش بر روی بلوک، رشته ای یکتا تولید می شود.
هش را میتوان مشابه اثرانگشت در نظر گرفت. به گونه ای که هرگونه تغییر بر روی یک بلوک، موجب تغییر مقدار هش خواهد شد.
همان طور که اشاره شد هر بلوک جدید شامل هش بلوک قبل از خود نیز میباشد. یعنی برای محاسبه هش هر بلوک، هش بلوک قبلی نیز در نظر گرفته میشود. این سیستم از هشها تضمین میکند که هیچ تراکنشی در گذشته قابل تغییر نباشد. چون اگر یک قسمت از تراکنش تغییر کند، هش بلوک نیز تغییر میکند و در نتیجه هشهای بلوکهای بعد از آن نیز تغییر خواهند کرد و زنجیره نامعتبر خواهد شد. در نهایت تشخیص تراکنشهای دستکاری شده، بسیار ساده خواهد بود.
در حال حاضر بیشترین استفاده از بلاکچین، در حوزه ارزهای دیجیتال (بیتکوین، اتریوم، …) میباشد.اما علاوه بر آن از فناوری بلاکچین میتوان در حوزه هایی همانند بورس، حسابداری، قراردادهای هوشمند، پزشکی و … بهره برد.
فهرست خدمات قابل ارائه در حوزه بلاک چین
الف) امنیت بلاک چین
- ارزیابی امنیتی و تست نفوذ در حوزه بلاک چین
- مشاوره امنیتی شامل امنیت سخت افزاری، امنیت تراکنش ها و پروتکل های رمزنگاری و کلیدگذاری
ب) راه اندازی زیرساخت های بلاک چین
- طراحی و تولید کیف پول های فیزیکی
- مشاوره، طراحی و پیاده سازی فارم استخراج ارزهای دیجیتالی
- طراحی و ساخت انواع فارم های ماژولار (کانتینری) استخراج ارزهای دیجیتالی
- ساخت و ارائه انواع ریگ های استخراج ارزهای دیجیتالی
- تأمین تجهیزات استخراج ارزهای دیجیتالی
- ارائه سرویس ابری جهت اجاره هش ریت (Hash Rate) به منظور استخراج ارزهای دیجیتالی
- مشاوره جهت راه اندازی ابرهای استخراج ارزهای دیجیتالی
- راه اندازی آزمایشگاه رمزارز
ج) معماری راه حل های مبتنی بر بلاک چین
- تدوین نقشه راه بهره گیری از ظرفیت های فناوری بلاک چین
- معماری و طراحی رمزارزها
