شاید شما هم با این چالش مواجه شده اید که برای دریافت خدمات یا امور روزمره، مجبور باشید اطلاعات شخصی خود را در اختیار شرکتها یا سازمانها قرار دهید. مثلاً در حین استخدام مجموعهای از فرمها را تکمیل کنید و اطلاعاتی شخصی نظیر نام و اطلاعات خانوادگی، کد ملی، شماره تماس، آدرس، عکس و یا حتی کپی مدارکی نظیر شناسنامه و کارت ملی را در اختیارشان قرار دهید، یا اینکه برای ثبتنام در یک سایت یا شبکه اجتماعی از طریق ایمیل یا شماره تماس اقدام به ثبت نام نمایید یا برای رزرو هتل، ایجاد حساب بانکی، ثبت نام در یک موسسه آموزشی یا مراجعه به مراکز درمانی بخشی از اطلاعات شخصی خود را در اختیار آنها قرار دهید. طبیعی است که در اختیار داشتن این اطلاعات برای هر فرد میتواند مورد سوء استفاده قرار گیرد. حال این سوال طرح میشود آیا قوانینی وجود دارد که از اطلاعات شخصی افراد که جزء حقوق شهروندی آنها محسوب میشود حمایت نماید. در این مقاله به بررسی قانون GDPR اروپا که به منظور حفظ اطلاعات شخصی افراد و حریم خصوصی آنها تدوین شده است، می پردازیم.
قانون GDPR مخفف General Data Protection Regulation و به معنای قانون محافظت از دادههای عمومی است که هدف آن حفظ اطلاعات شخصی افراد و حریم خصوصی آنها میباشد. این قانون توسط اتحادیه اروپا در 14 آوریل 2016 (26 فروردین 1395) تصویب شد و رعایت الزامات آن از تاریخ 25 می 2018 (4 خرداد 1397) در محدوده همه شرکتهایی که به شهروندان اروپایی خدمت میدهند اجرایی گردید. این شرکتها در صورتیکه خود را با این قوانین وفق ندهند تا میزان 4 درصد از گردش مالی سالیانه آنها یا 20 میلیون یورو (هر کدام بیشتر باشد) جریمه خواهند شد.
محدوده این شرکتها فارغ از موقعیت و تابعیتشان میباشد یعنی برای شرکتهای آسیایی و آمریکایی خدمت دهنده به شهروندان اروپایی نیز الزامی است. پس در صورتیکه حتی یک شرکت ایرانی که شعبهای در اتحادیه اروپا دارد یا در ایران خدمتی را به مردم اروپا ارائه مینماید و یا اینکه به عنوان یک زیرمجموعه از شرکتهای اروپایی فعالیت میکند میتواند ملزم به رعایت این قوانین گردد.
"موضوع اصلی این قانون این است که شهروندان مالک دادهها و اطلاعات خود هستند و طبق قانون باید بدانند اطلاعات خود را چرا و به چه كسانی و برای چه هدفی و تا چه مدتی میسپارند و شركت مذكور باید موارد استفاده از دادهها و اطلاعاتشان را به شهروندان اعلام كند."
از دلایل اهمیت GDPR، افشاء برخی اطلاعات کاربران شبکه های اجتماعی است.
این قوانین در 11 بخش و 99 فصل دستهبندی شدهاند. که هر فصل خود دارای چندین بند میباشد.
بنا به تعریف GDPR، اطلاعات شخصی شامل هرگونه اطلاعات شخصی یا عمومی یک فرد است. این اطلاعات می تواند: نام، آدرس، عکس، ایمیل، اطلاعات بانکی، یادداشتی در شبکه اجتماعی، اطلاعات پزشکی و یا آدرس IP کامپیوتر شخص باشد. این تعاریف به صراحت در بخش چهارم قانون آورده شدهاست.
در بخش 3 قوانین GDPR حقوقی برای مالکان اطلاعات در نظرگرفته شده است که به چند مورد اشاره مینماییم:
همچنین شرکتها نیز طبق GDPR ملزم به رعایت قوانینی میباشند که به چند مورد اشاره مینماییم:
در نهادهایی که با پردازش اطلاعات سروکار دارند و نیاز است پایش منظم و سیستماتیکی از دادههای شخصی در مقیاس بزرگ انجام شود میبایست از یک شخص آگاه و متخصص از قوانین و شیوههای محافظت از اطلاعات شخصی جهت سنجش انطباق این شرکتها با قوانین GDPR استفاده گردد.
درصورتیکه طبق قوانین GDPR وجود مسئول حفاظت اطلاعات ضروری باشد و فردی برای این کار انتخابنشده باشد، یک نوع تخلف محسوب شده و شرکت مشمول جریمه خواهد شد.